Wijs omgaan met negatieve emoties

Ik zie in teams de spanningen toenemen. Handen te kort, leveringen te laat, prijzen gaan omhoog… er is veel onrust.

Hoe gaan jij en je teamleden om met negatieve emoties zoals boos worden? Wordt het snel ervaren als ongewenst gedrag of beheersen jullie de kracht van professioneel boos zijn?

Wat jij van huis uit geleerd hebt over het omgaan met emoties bepaald mede hoe jij vandaag reageert. Elk teamlid komt met een andere opvatting over ‘hoe het hoort’ op zijn werk. Soms sluit dat aan en soms ook helemaal niet. Dan kun jij elkaar flink in de weg zitten.

Deze week ontstond bij mij zo’n situatie die vormend is als kind voor hoe je leert omgaan met emoties. En wat ben ik trots op mijzelf en mijn jongste zoon. Zo kan het ook dacht ik én het inspireerde mij om je te laten zien hoe omgaan met emoties er in jullie team uit kan zien.

Maandagochtend, mijn zoon Tieme van 10 jaar moet naar school. En ondanks dat hij echt met plezier naar school gaat, moet ik hem altijd voorwaarts bewegen om te zorgen dat hij daar ook komt. “Poets je tanden, blijf nou even zitten, eet je ontbijt, pak je tas”. Niets gaat vanzelf! En wij hebben geen keuze, naar school gaan moet. Zo werkt onze maatschappij. Soms heb je alleen de keuze hoe je omgaat met de situatie.

Zo ook vanochtend. Om 08.18u is Tieme op zoek naar de kattensnoepjes om onze poes te lokken. Terwijl ik al drie keer heb gezegd, trek je schoenen aan. Ik word écht boos. “Schiet nou toch op, wij moeten weg!” Ik schrik van mijzelf,  ik hoor de oudste en wijste te zijn, deze reactie slaat nergens op. Ik barst in tranen uit. “Waarom moet ik toch steeds boos worden? ”Het was notabenen mijn goede voornemen om niet meer boos te worden. Ik ben teleurgesteld in mijzelf.

“Waarom kun jij niet gewoon meewerken Tieme?” snik ik.

Tieme schrikt en trekt snel zijn schoenen en jas aan. Wij lopen naar buiten.

“Tieme”, begin ik, “ik wil helemaal niet boos worden maar ik weet gewoon niet hoe ik je in beweging krijg?” “Jij gaat steeds iets anders doen als wij ons klaarmaken voor school”.

“Mam, zegt Tieme, het is toch niet erg om even boos te worden!” Soms word je gewoon even boos, dat hoort bij het leven. Boos wil eruit!”

“Mmm zeg ik, dus nooit meer boos worden hoeft helemaal niet? “Ik had zo gehoopt dat boos zijn geen onderdeel hoefde te zijn van mijn leven.”

“Boos zijn hoort bij het leven mam, dat had je als kind al moeten leren”. Boos zijn geeft niets, je moet alleen niet te lang boos blijven.”

En dan hoor ik mijzelf praten. Als de rollen omgedraaid zijn is het makkelijker adviseren. Wij lachen samen en huppelen door de regen naar school.

Kon het maar zo eenvoudig zijn als op deze ochtend. Je wordt even boos, gaat een grens over, praat het uit en gaat door met waar jullie mee bezig waren.

Ik realiseer mij dat dit de verdienste is van 10 jaar opvoeding.

In je team gebeurd zoiets vast ook wel eens. Jullie hebben een deadline, een project moet af en het lijkt wel of sommige teamleden met allerhande ander werk bezig zijn. Er wordt druk gewerkt aan van alles behalve aan dat wat afgesproken is. De tijd dringt. Om gek van te worden. Hoeveel ruimte geef jij jezelf dan om boos te worden?

Boos worden is soms heel oncomfortabel, maar niet boos worden is nog veel moeilijker. Geloof mij als ik je zeg dat even boos worden helderheid geeft! Ik zie je denken “Boos zijn is zo niet professioneel!”. Klopt, maar niet het juiste gesprek voeren al helemaal niet”.  En boosheid binnen houden kan lijden tot allerhande fysieke klachten zoals pijn in je schouders, prikkende ogen of buikpijn.

Hoe mooi zou het zijn als jij je ongemak vroegtijdig bespreekbaar maakt?

Dat je niet de handrem op jezelf zet en denkt “Ik mag niet boos worden, ik wil niet moeilijk doen, ik zal zelf wel niet duidelijk genoeg zijn”. Al die vragen leveren spanning op. Spanning waar je misschien liever van weg beweegt, maar waardoor kleine situaties zoals een deadline halen, uit kunnen lopen tot een bedrijfsculturen waarin iedereen op zijn eigen eiland werkt. Afspraken niet meer worden nagekomen en de sfeer om te snijden is.

Om een negatieve werksfeer te voorkomen, pleit Myrna Lewis, grondlegster van de filosofie Deep Democracy ervoor om eerder de NEE stem te horen. De NEE stem in jezelf en de NEE stem van de ander.

Tieme kon mijn NEE stem goed horen en ik kon mijzelf snel herpakken. Hoe zou het zijn als dat ook zo gaat in jouw team?

Wil jij ook de onderlinge communicatie verbeteren in je team? Dat kan!

Het begint bij jezelf.

Word je bewust van de verschillende stemmen of zienswijzen in jezelf. De boze, agressieve stem is één zo’n stem. Deze stem veroordelen wij meestal, bij onszelf en bij teamleden. Stemmen die geen ruimte krijgen beïnvloeden onbewust toch je gedrag en de keuzes die jij maakt. Ga eens voor jezelf na hoeveel ruimte jij creëert om te luisteren naar de boosheid in jezelf. Waar ben jij op dit moment boos of geïrriteerd over? Wellicht voel jij zelfs spanning in je lichaam. Wat zegt dit je? Het kan helpen om je frustraties op te schrijven of hardop uit te spreken. Als je deze stem de ruimte geeft krijg je zicht op welke werkelijke behoefte eronder zit. Met die boodschap kun jij naar je teamleden.

Vind je het spannend om alleen ruimte te geven aan je boosheid? Zoek een vertrouwt persoon/ collega op. Je kunt ook overwegen om naar een vertrouwenspersoon te stappen binnen je organisatie, die zijn erop getraind je te helpen.

Wil jij samen met je team meer onderling begrip en betere afstemming? Bel mij gerust, dan kijken wij samen wat er nodig is.

Foto is van @thecallumskelton